Noordhollands Dagblad
Door: Maureen Floris
Donderdag 18 januari
Wormerveer – Bob Floris noemt het behoedzaam afbreken van een gevel van bakstenen ’omgekeerd metselen’. Op die manier kunnen ze een tweede leven krijgen en dat is wat de directeur van het Wormerveerse Bouwcenter Floris wil. Waar stenen voorheen bij sloop van een pand tot puin werden vermalen, moeten ze voortaan worden hergebruikt voor nieuwbouw.
Het is een indrukwekkende muur aan pallets vol tweedehands stenen die opdoemt op het terrein van Bouwcenter Floris aan de Vlasblomweg. Het zijn er 350.000, vertelt directeur Bob Floris. Dat lijkt krankzinnig veel, maar bij bouwprojecten gaat het snel. Voor een gemiddeld gemeentehuis zijn 500.000 stenen nodig, voor een vrijstaande woning 20.000 en voor een rijtjeshuis 5000. Daarom hoopt hij dit jaar de voorraad richting het miljoen te krijgen en binnen vijf jaar op zes miljoen. Want wie opdrachtgevers van bouwprojecten, aannemers en woningcorporaties wil overtuigen van de noodzaak tot hergebruik van stenen, moet genoeg aanbod hebben.
Bouwcenter Floris is een bouwmaterialenhandel die zich ook bezighoudt met grond-, weg- en waterbouw. Het bedrijf is onlangs benaderd door het Duitse Klinker Historika over een samenwerking bij het hergebruik van bakstenen. Het zocht een Nederlandse partner, net zoals het in andere West-Europese landen zoekt naar een compagnon. Deze nieuwe tak van Floris – sinds afgelopen maandag in de lucht – heeft de naam Rebrick.
De rolverdeling is duidelijk: werknemers van Klinker Historika zijn bij sloopprojecten aanwezig om de stenen veilig te stellen en schoon te maken. ’Oogsten’ noemt Floris het. De stenen gaan vervolgens naar het Bouwcenter in Wormerveer, waar een showroom is ingericht om klanten over de streep te trekken om voor tweedehands te kiezen. Zestien soorten zijn uitgestald, vlak achter de wand met nieuwe exemplaren. Die zijn ook nog steeds te koop. ,,Maar ik zou het wel weten’’, zegt Floris. ,,Een hergebruikte steen heeft veel meer charme, meer karakter. Zo’n steen leeft. Ik weet dat sommige fabrikanten zelfs een cementsluier op een nieuwe steen leggen om hem oud te laten lijken.’’
Maar vergt het behoud van tweedehands stenen niet veel extra inspanning van het sloopbedrijf op de bouwplaats? Dat valt in de praktijk mee, zegt Floris. De tijd dat met grof geweld een pand tegen de vlakte werd gejaagd met een sloopkogel, ligt in het verleden. ,,Het is tegenwoordig meer een kwestie van demonteren. Om maar zoveel mogelijk van de materialen te kunnen hergebruiken. In de bouw wordt al veel langer circulair gewerkt.’’
Bij Bouwcenter Floris liggen onder meer zo’n twaalfduizend stenen die afkomstig zijn van de gesloopte Mariaschool in Noord-Scharwoude. Maar ook stenen van een afgebroken verzorgingshuis in Heiloo en een sporthal in Alkmaar zitten in het assortiment. Over de betrouwbaarheid van tweedehands stenen is Floris duidelijk. ,,Ze zijn nog net zo goed als destijds bij de bouw. Kijk maar naar kastelen, die staan al duizend jaar overeind.’’
Een particulier die voor het herstel van zijn gevel of voor het maken van een uitbouw oude stenen nodig heeft, is van harte welkom bij Floris. Maar het Bouwcenter richt zich in eerste instantie op grote partijen. Zo zijn er gesprekken gaande om stenen te leveren voor een woonwijk in Dronten en een brug in Utrecht. Maar ook voor een aanbouw bij de Jisperkerk, zoals die er tot begin jaren vijftig was, lijkt het bouwbedrijf de geschikte partner.
De stenen die Floris verkoopt, komen van panden die na de Tweede Wereldoorlog en voor 1980 zijn gebouwd. Vooral tijdens de wederopbouwperiode werden in hoog tempo huizen neergezet, die kwalitatief niet geweldig waren. Ze komen daardoor relatief snel in aanmerking voor sloop. Woningen van voor de oorlog zijn beter en bovendien esthetisch fraaier, waardoor het zonde is ze plat te gooien.
De huizen die vanaf 1980 zijn gebouwd, zijn ongeschikt omdat toen is begonnen met een ander soort cement. Cement met veel minder kalksteen dan voorheen, waardoor het veel sterker is. Maar daardoor hecht het ook vaster aan de bakstenen, waardoor het onmogelijk is die eenvoudig en ongeschonden van een slooppand te krijgen.
Bob Floris wil de komende tijd vooral de naamsbekendheid van Rebrick vergroten. Hij wil de branche laten weten welke mogelijkheden er zijn. In zijn ideale wereld zouden stenen niet eens meer een bouwlocatie hoeven te verlaten. Stenen die bijvoorbeeld van een sloopflat komen, zouden één op één kunnen worden hergebruikt voor een nieuw huizenblok op dezelfde plek.
Floris denkt dat op termijn het terrein aan de Vlasblomweg te klein wordt voor de opslag van de tweedehands stenen. Hij hoopt op termijn een opslagcomplex elders te kunnen gebruiken. Het liefst centraal gelegen, omdat het bedrijf de enige onderneming is die met Klinker Historika samenwerkt. Het bedrijf gaat dus landelijk opereren met Rebrick.
KADER
Bouwcenter Floris is in 1917 begonnen door Cees Floris. Van de huidige 120 werknemers komen er 16 uit de familie. In de driekoppige directie zitten Bob Floris (verantwoordelijk voor het bouwcentrum en de handel), Gerben Floris (infrastructuur) en Cock Sierhuis die over de financiën gaat. Bob Floris: ,,Ik ben van de vierde generatie, maar de vijfde dient zich alweer aan. Onlangs is de 21-jarige zoon van een neef begonnen op de afdeling verkoop. Als een Floris bij het bedrijf komt, weten we dat de basismotivatie aanwezig is. Die is er wel door de ouders ingestampt.’’
